روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:
چکار کنیم تا گرما زده نشویم؟/ نسخههای جادویی برای درمان گرمازدگی در هوای گرم
دکتر مجید شجاعی متخصص طب اورژانس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با توجه به گرمای هوا و شیوع گرمازدگی توصیه هایی را عنوان کرد. دکتر شجاعی در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، با اشاره به این که گرمازدگی دارای ۴ مرحله است ، گفت: مراحل استرس گرمایی، خستگی گرمایی، گرمازدگی، سکته گرمایی از مراحل گرمازدگی هستند که هر کدام علایمی خاصی را دارند. در مرحله استرس گرمایی فرد علائمی مانند سرگیجه، ضعف، حالت تهوع، تشنگی و سردرد را احساس می کند...
دکتر مجید شجاعی متخصص طب اورژانس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با توجه به گرمای هوا و شیوع گرمازدگی توصیه هایی را عنوان کرد.
دکتر شجاعی در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، با اشاره به این که گرمازدگی دارای ۴مرحله است ، گفت: مراحل استرس گرمایی، خستگی گرمایی، گرمازدگی، سکته گرمایی از مراحل گرمازدگی هستند که هر کدام علایمی خاصی را دارند. در مرحله استرس گرمایی فرد علائمی مانند سرگیجه، ضعف، حالت تهوع، تشنگی و سردرد را احساس می کند، در مرحله خستگی گرمایی نیز با علائمی نظیر عرق کردن شدید، خستگی، قرمزشدن پوست، گرگرفتگی یا اسپاسم عضلات به همراه درد، سردرد یا سرگیجه خفیف و حالت تهوع همراه می باشد.
وی خاطرنشان کرد: مرحله گرمازدگی با علایمی نظیر رنگ پریدگی، عرق شدید، تهوع، اسهال و استفراغ، جوشهای ریز گرمازدگی، سردرد، گرفتگی عضلات، خستگی، ضعف، تشنگی شدید، سرگیجه، تکرر ادرار و ادرار تیره رنگ، از دست دادن تمرکز، ادم یا تورم خفیف پا، مچ پا یا انگشتان دست و از دست دادن هوشیاری مشخص می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: گاهی سلولهای سطحی پوست آسیب دیده، عرق زیر پوست جمع شده و فرد دچار جوش زیر پوستی یا به اصطلاح عرق سوز می شود.
به گفته این متخصص طب اورژانس، مرحله سکته گرمایی نیز با ضربان ضعیف، تنفس سریع، کاهش تعریق، پوست داغ و خشک و قرمز، حالت تهوع، سردرد و سرگیجه، تاری دید، تحریک پذیری و یا تغییرات خلقی، عدم هماهنگی و از دست دادن هوشیاری همراه است که اگر این مرحله شدید باشد می تواند به نارسایی ارگان های بدن، کما و مرگ منجر شود. وضعیت دیگری که ممکن است با سکته گرمایی شدید رخ دهد، رابدومیولیز است، این بیماری باعث تخریب سلولهای عضلانی و در نتیجه نارسایی کلیه می شود.
دکتر شجاعی برای پیشگیری از بروز گرمازدگی در ایام گرم تابستان به هموطنان توصیه کرد: نوشیدن مقدار زیاد مایعات، حداقل هشت لیوان آب در روز بنوشید، بدن شما به ازای هر كیلوگرم وزن ۳۰ میلیلیتر آب در روزنیازمند است ولی مصرف مایعات در آب و هوای گرم باید افزایش یابد.
وی گفت: اگر نمیتوانید مقدار زیادی آب بنوشید یک نوشیدنی بدون گاز مثل آب میوه یا دوغ جانشین مناسبی است همچنین از مصرف زیاد نوشیدنی های كافئین دار مانند نوشابه، قهوه و چای اجتناب کنید، زیرا كافئین ادرارآور است و باعث دفع آب از بدن می شود.
تغییر رژیم غذایی از دیگر مواردی بود که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد. وی گفت: از مصرف غذاهای چرب و داغ اجتناب کرده و بهتر است غذایتان کمی نمک داشته باشد.
وی با تاکید بر این که محافظت از آفتاب و نور مستقیم خورشید یک ضرورت است توصیه کرد: از كرم ضد آفتاب با فاكتور محافظت در برابر آفتاب (SPF) حداقل ۱۵استفاده كنید، اگر احساس ناخوشی و ضعف به شما دست داد، فورا از مقابل نور مستقیم خورشید دور شوید.
استفاده از لباس های خنک و گشاد یکی دیگر از مواردی بود که دکتر شجاعی به آن اشاره کرد و افزود: لباسهای سبک و گشاد از جنس كتان و نخ بپوشید، لباس های تیره و سنگین گرما را جذب میكنند و به یاد داشته باشید برخی از پارچههای نازک، حفاظ كافی در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید ایجاد نمیكنند، همچنین از كلاههای لبهدار و ترجیحا منفذدارو عینک آفتابی برای محافظت از چشم استفاده كنید.
وی ادامه داد: از سفرهای غیر ضروری پرهیز كرده و از رفتن به جاهایی كه سایبان ندارد و تهویه آن خوب نیست، حتی المقدور خودداری كنید. زیر آفتاب جای مناسبی برای ماشینهای پارک شده نیستند و اگر چارهای جز سفر در هوای گرم ندارید، یك بطری آب همراه خود داشته باشید.
عضو هیئت علی دانشگاه با اشاره به این که کودکان و سالمندان مستعد گرمازدگی هستند ادامه داد: از افراد آسیبپذیر درگرمای تابستان مراقبت مخصوص كنید.
این عضو هیات علمی دانشگاه در خصوص اقدامات درمانی که هنگام بروز گرمازدگی باید صورت گیرد گفت: هنگام مواجهه با فردی که دچار گرمازدگی شده است باید اقدامات زیر انجام شود.
- فرد را به جای خنک منتقل کنید، مصدوم دراز بکشد و پاهای او را بالا بياوريد.
- لباس های مصدوم را درآورده، ملحفه خیس روی فرد انداخته و آب ولرم روی بیمار بپاشید. حمام گرفتن برای افراد هوشیار توصیه می شود.
- برای تسریع دفع حرارت از كولر یا پنكه استفاده كنید. از قرار دادن كيسه هاي يخ در كشاله ران، زير بغل، زانو، مچ دست و پا نيز می توان استفاده كرد.
- در صورتی که فرد هوشیار باشد می توان او را تشویق کرد تا کم کم آب یا یک نوشیدنی خنک بنوشد.محلولORSيا محلول آب و نمك و شكر(يک قاشق چاي خوري نمك با ۸قاشق چاي خوري شكر در يك ليتر آب) در این شرایط مفید است.
- حوله نم دار روي پيشاني و عضلات فرد گرما زده قرار دهید ودرصورت هوشیاری می توان مصدوم را داخل وان يا لگن آب سرد قرار داد.
- به محض خنک شدن بدن فرد، عمل خنک کردن (در آب سرد یا به شکل دیگر) را متوقف کنید و اگر دمای بدن او مجدداً افزایش یافت، عمل خنک کردن را مجدد شروع کنید.
- ماهيچه هاي گرفته و گرمازده فرد را ماساژ دهيد.
- اگر نشانه های گرمازدگی بهبود نيافت يا وخيم تر شد، بيمار را سریعا به مركز درماني منتقل كنيد.
- بهتر است در هنگام سفر در گرمای تابستان علاوه بر نوشيدن آب ، چند عدد خيار و نمك در اختيار كودكان قرار دهيد.
- شربت آبلیمو و خاک شیر و دوغ تامین کننده آب و املاح از دست رفته بدن هستند. نوشیدن نوشابه در گرما مناسب نیستند.